در حرارت های خاص برای انجام تست های آزمایشگاهی یا نگهداشتن محلول ها و یا کشت میکروب ها از یکی از دستگاه های آزمایشگاهی به نام انکوباتور یا به اصطلاح اتوو استفاده می کنند. انکوباتور ها به سه دسته تقسیم می شوند:
- انکوباتور C°20
- انکوباتور 30°C
- انکوباتور C°2±35
به دلیل این که انکوباتور ها سیستم سرد کننده ندارند استفاده از انکوباتور C°20 توصیه نمی شود.
توصیه می شود که بصورت روزانه در ساعات مشخصی مثلا 11 صبح و 4 عصر دمای انکوباتور را به وسیله ترمومتر کنترل کنید (دما در جدول کنترل حرارت ثبت خواهد شد). انکوباتور ها را در فواصل زمانی مشخص مثلا هر هفته کاملاً تمیز کنید. اگر دمای واقعی با دمای نشان داده شده توسط دستگاه یکی نبود حتما آن را چک و تنظیم کنید.
یکی از پارامتر های مهم در آزمایشگاه های تشخیص طبی فراهم کردن یک محیط کتترل شده برای رشد کردن سلول هایی که برای رشد نیاز به یک شرایط ایده آل و ثابت دارند و میکروارگانیسم ها می باشد.
موردی که در بیولوژی سلولی ، ژنتیک و علوم های دیگر کاربرد زیادی پیدا کرده، فراهم کردن محیط دلخواه توسط دستگاه های حرارتی است.
در بعضی از آزمایش ها که نیاز به حرارت خاصی دارند برای نگهداری از محیط های کشت میکروبی ، نگهداری مواد و سوسپانسیون ها از انکوباتور ها استفاده می شود. انکوباتور ها با مهیا کردن یک دمای ثابت شرایط لازم برای نگهداری ارگانیسم های زنده را فراهم می کنند. بیشترین کاربرد این دستگاه در قسمت های کشت سلولی، میکروب شناسی، BOD1 (تعیین کردن میزان احتیاج بیوشیمیایی به اکسیژن) و نگهداری از یاخته های زنده است.
برخی از انکوباتور های را برای اهداف خاصی تجهیز کرده اند مثلاً برای نگهداری میزان دلخواه CO2 برای یاخته هایی دی اکسید کربن دوست و میکروارگانیسم ها. در انکوباتور هایی که نمی توانند CO2 تولید کنند در واقع تولید کننده آن را ندارند، برای نگهداری کردن از نمونه های دی اکسید کربن دوست از Candle Jar یا محفظه حاوی شمع استفاده می کنند.
در آزمایشگاه باید قسمتی را برای این دستگاه انتخاب کنید که حداقل تغییر دما را داشته باشد. وجود فضای حدود 5 الی 10 سانتی متری در عقب و کنار دستگاه برای خوب کار کردن دستگاه الزامیست.
چگونه از انکوباتور نگهداری کنیم؟
- باید آنها را ماهانه با محلول صابون تمیز و در صورت نیاز ضدعفونی کنید.
هنگامی که دمای انکوباتور بدون CO2 بیش از حد مجاز بود ، فوراً کارشناس فنی را مطلع کنید و سپس طبق گفته های زیر عمل کنید:
- کلید های روشن یا خاموش دستگاه، پریز و منبع برق را کنترل کنید.
- Set Poing یا دمای تنظیمی را هم کنترل کنید.
- اگر باز هم دستگاه شروع به کار نکرد، به سرویس دهنده اطلاع دهید.
- نظافت و تعویض سیلندر گازکربنیک باید در جدول های مربوط به خود ثبت شود
نحوه کنترل کیفیت انکوباتور ها
- به طور روزانه و در نوبت های مشخص حرارتی که با دماسنج کالیبر شده اندازه گرفتید بر روی منحنی حرارت ثبت کنید.
- یک کشت از نایسریا گونوره و یا عوامل دیگر کاپنوفیلیک را در انکوباتور قرار دهید و رشد آن را بعداز پاساژ ، هر روز بررسی و ثبت کنید.
رعایت ایمنی و کار با انکوباتور
- برای جلوگیری از هرگونه حادثه مخاطره آمیز، سیستم برق رسانی را مطابق با توان و ولتاژ مصرفی تنظیم کنید.
- به نکات دفترچه راهنما برای تنظیم فشار و دما در زمان مربوطه توجه کنید.
- استفاده از دستکش و در صورت لزوم استفاده از محافظ صورت برای جلوگیری از برخورد بخار با صورت، در هنگام کار یا بعد از اتمام کار ضروری است.
- کپسول های CO2 را بصورت ایستاده دیوار یا زنجیر، محکم ببنید. هنگامی که کار دستگاه با سیلندر ها تمام شد، درپوش ها و سوپاپ ها را محکم بسته، سیلندر ها را هرگز در وضعیت افقی قرار ندهید، سیلندر های خالی موجود در آنها را با زنجیر محکم ببندید.
- هیچگاه سیلندر های گاز را در دمای بیشتر از 52°C (125°F ) نگهداری نکنید.
